O presidente da Deputación de Ourense, Manuel Baltar, dixo hoxe na IX Festa da Palabra, celebrada na Insua dos Poetas (Esgueva, O Carballiño), que somos "unha nación cultural, a mellor definición de Galicia, integradora e solidaria, na que loitaron os nosos devanceiros", citando como exemplo as achegas sociais e intelectuais de Curros, Lamas Carvajal, Vicente Risco, Otero Pedrayo¸ Cuevillas, Blanco-Amor, Celso Emilio Ferreiro, Pura Vázquez, Antón Tovar e Carlos Casares.

Nesta edición o protagonista foi Carlos Casares, "cuxa memoria seguiremos a honrar pola súa personalidade e a súa obra, orgullosos como estamos do noso escritor, editor, xestor cultural con ideas renovadoras e proxectos participativos, e tamén, como non, do cidadán comprometido politicamente,", afirmou o presidente da Deputación de Ourense.

Manuel Baltar destacou que Casares "está sempre presente na Ourensanía, un territorio e un sentimento que trascenden os lindes desta provincia e que debe ser tomado como o que é: a mellor maneira de sermos galegos".

Na celebración entregáronse os premios "Insua dos Poetas" 2017: na modalidade de "Creación literaria", a Miguel Anxo Fernán Vello; en "Emigración", ao Centro Partido de O Carballiño en Bos Aires; na categoría "Iniciativa Cultural Destacada" ao grupo de teatro Tiruleque do Carballiño; á Plataforma Ríos Limpos, no apartado de "Medio Ambiente", e na categoría "Medios de Comunicación" ao programa radiofónico da Radio Galega "Diario Cultural", mentres que na categoría "Defensa da Lingua Galega" concedéuselle a premio ao médico Carlos Guitián. No apartado de "Artes Plásticas" o premio foi para Antón Pulido. Os galardóns consistiron nunha peza orixinal do escultor Manuel Buciños.

Xunto a Manuel Baltar, no acto participaron o conselleiro de Cultura, Román Rodríguez, o alcalde do Carballiño, Francisco Fumega; o presidente da Fundación Insua dos Poetas, Luis González Tosar; Damián Villalaín, colaborador de Carlos Casares na editorial Galaxia, e Christian Casares, fillo de Carlos Casares. O apartado musical contou coa participación do grupo Gelria e coa Real Banda de Gaitas.

Tralos discursos tivo lugar o develamento de peza escultórica de Buciños "Vento Ferido" e do texto gravado en pedra, situado na entrada da Insua dos Poetas, do que é autor Luis González Tosar e que da conta da historia deste espazo natural dedicado á cultura.

A Fundación Insua dos Poetas ven celebrando a Festa da Palabra desde o ano 2009, unha cita anual que xa forma parte do calendario cultural do verán, na cal, ao longo destas nove edicións foron homenaxeados: Rosalía de Castro, Eduardo Pondal, Curros Enríquez, Celso Emilio Ferreiro, Xosé María Díaz Castro, Eduardo Blanco Amor, Francisco Luis Bernárdez, Pura e Dora Vázquez e Carlos Casares. González Tosar avanzou que a vindeira edición da Festa da Palabra estará dedicada ao poeta Víctor Campio Pereira.

O Concello de Boborás dará a coñecer a riqueza cultural e patrimonial da súa aldea Pazos de Arenteiro a través das "Noites teatralizadas" que se celebrarán todos os venres, do día 14 de xullo ata o 15 de setembro, ás 22.30 horas, unha actividade para todos os públicos e de balde.

A presentación desta proposta cultural tivo lugar no Pazo Provincial, acto no que participou o vicepresidente da Deputación de Ourense, Rosendo Fernández; a tenente de alcalde de Boborás, Patricia Torres; e o representante da Asociación Cultural Plan B, Darío Rodríguez.

O vicepresidente da Deputación de Ourense explicou que esta iniciativa cultural amosará "o universo medieval baixo a influencia da encomenda de Pazos de Arenteiro que é un dos fíos básicos dunha alternativa lúdico-cultural a desenvolver con base no século XIII: unha época marcada polo papel preponderante da Igrexa nas sinerxías socias dese tempo".

Rosendo Fernández dixo que se trata de "poñer en valor e de dar a coñecer o noso patrimonio, tanto aos turistas coma aos propios veciños, para que a través do teatro, poidan descubrir os lugares máis emblemáticos da zona antiga desta aldea".

Cada visita durará unha hora aproximada e ten "varios piares fundamentais: a interacción co público, a música en directo que lle dará máis espectacularidade e o compoñente lúdico, aínda que tratamos tamén de facer unha experiencia didáctica para ensinarlle aos espectadores o que foi Pazos na Idade Media", explico Darío Rodríguez, quen asegurou que será tamén importante "o factor sorpresa".

Os interesados en participar deberán realizar a súa reserva a través dos números de teléfono: 645865080 ou 619442622, xa que o aforo está limitado a 30 persoas. "Para as visitas de mañá xa temos o aforo cuberto", dixo a tenente de alcalde de Boborás, quen destacou o papel que exerce o municipio a nivel provincial no eido cultural "organizando iniciativas para dar a coñecer o noso territorio".

Ademais, Patricia Torres dixo que para a o Concello de Boborás "a actividade cultural en xeral é unha cuestión fundamental porque cremos que a cultura ten que formar parte da vida dos nosos veciños e dos nosos visitantes, e que a cultura está ligada ao turismo polo tanto, toda actividade cultural que fagamos vai a incidir favorablemente no sector turístico do noso municipio".

O concello do Carballiño proponse mellorar a calidade da programación cultural e da propia Festa do Pulpo na súa 55 edición, que se celebrará o domingo 13 de agosto. Así o asegurou este mediodía o alcalde, Francisco Fumega, durante a presentación do cartel e do resto do material de difusión que comezará a distribuirse hoxe por toda Galicia.

Así, Fumega dixo que “o pasado ano a Festa do Pulpo congregou a cerca de 100.000 persoas que consumiron arredor de 70.000 kilos de pulpo, cos que se elaboraron 150.000 racións. Foi un hito na historia desta festa, que esperamos superar nesta próxima edición. Sen embargo, o noso obxectivo non é de carácter cuantitativo senón cualitativo”.

Tamén se referiu ao obxectivo de acadar a internacionalidade. “Para esta edición, que esperamos sexa de tránsito cara á declaración de Festa de Interese Turístico Internacional, temos previsto desenvolver un programa certamente atractivo, que presentaremos a próxima semana, pero que podo adiantar xa que será un dos mellores dos últimos anos. Por suposto, como anticipo desta gran romaría imos elaborar de novo a tapa de pulpo máis grande do mundo, pero o reto non será agrandar máis o prato, senón diminuir o tempo de elaboración da tapa xigante”.

Ademáis, agradeceu a colaboración dos patrocinadores: Xunta-Secretaría de Turismo, Deputación Provincial, Inorde, Abanca, Aceites Abril, Pazo Tizón, Estrella de Galicia, Gadis, Aparthotel Arenteiro, CER&BER, Frigorificos Florindo Bo Peixe, Pan de Cea e Comonacasa, entre outros.

Ao acto asistiron representantes destas entidades e marcas comerciais, así como os concelleiros Argimiro Marnotes, en representación da Deputación Provincial; Manuel Dacal e Diego Fernández, ademáis do autor do cartel, Ovidio Feijoo Oliveros.

Este amosou o seu agradecemento ao concello por aceptar a súa proposta, que era como o cumprimento dun soño, según dixo. Comentou que llo tiña prometido aos seus sobriños que residen na vila cos seus pais. Explicou que intentou fusionar os dous símbolos do Carballiño e de Nuremberg, como son o templo da Veracruz e o Castelo Imperial, co elemento identificador central, que é o pulpo. Así mesmo, destacou a diversidade de detalles alusivos ao oficio e á tradición pulpeira que incluiu dentro deste pulpo, como un traballo laborioso pero moi significativo.
Argimiro Marnotes disculpou a ausencia do presidente e vicepresidente da Deputación por motivos de axenda, pero asegurou que a Deputación lle concedía á Festa do Pulpo a máxima subvención que se daba a este tipo de eventos, 12.000 euros, e que a fórmula de colaboración público-privada era unha garantía para desenvolver o mellor programa posible.

A II Feira Medieval do Carballiño “A Liorta” duplicará o número de actividades de animación de rúa e de postos de mercado, de artesáns e de productos gastronómicos. Desenvolverase durante os días 21, 22 e 23 de xullo, entre a rúa do Paseo e a Praza da Veracruz.

O evento foi presentado polo concelleiro de Cultura, Diego Fernández; o concelleiro de Turismo, Manuel Dacal, e o responsable da empresa promotora Jacobus Medieval, Daniel Castaño.

Entre as actividades que se anuncian figuran cetrería, combates corpo a corpo, espectáculos circenses e de lume e música; obradoiros de vidrio, cestería e pedra; concurso de traxes de época e unha representación teatralizada do conflicto acaecido entre as parroquias de Mesego, Arcos e Partovia, correspondentes as xurisdiccións medievais de Oseira, a Encomenda de Beade e San Matin Pinario, polos dereitos da feira do Carballiño, e que vai ser posta en escena polo grupo de teatro Tiruleque, o coro de musica de cámara, Música Viva, e integrantes de Aspadisi.

Haberá diversos pases destas actividades, en sesións de mañá e tarde, que serán especificadas uns días antes da celebración da feira. En total, serán seis as compañías que as desenvolvan: Circo Zido (Valencia), Cano Canyon (Madrid), Fire Dragons (Portugal), Los Gascones (Asturias), Falcóns Galicia e Hípica Celta, ademáis de Tiruleque, Música Viva e Aspidisi.

Ademáis, haberá un recuncho infantil, unha sesión especial de despedida na noite do domingo cun espectáculo de lume e solta de farolillos na Praza da Veracruz, e unha decoración con ornamentos medievais das rúas peatonais e a Praza Maior.

O número de postos de mercado, artesanía e productos gastronómicos achegarase ao centenar, extendéndose dende a Praza Emilia Pardo Bazán, pola rúa do Paseo e Praza Maior, ata a Praza da Veracruz. Na primeira edición este tipo de postos non chegara ao medio centenar, supoñendo polo tanto un incremento moi significado, o que para o concelleiro de Cultura é un síntoma do gran interese que suscita esta segunda edición.

Diego Fernández tamén dixo durante a presentación que o éxito logrado na primeira edición obrigaba a mellorar a programación, e por eso prácticamente se triplicaban o número de actividades de animación, con espectáculos de rúa cada vinte minutos durante os tres días da feira. Neste senso, agradeceu o esforzo que realizaba a compañía Jacobus Medieval para vir ao Carballiño, xa que organiza un gran número de feiras medievais por Galicia e noutros lugares.

Daniel Castaño agradeceu ao concello do Carballiño a oportunidade que se lle brindaba a esta compañía, e dixo que afrontaban o reto con moita ilusión e co obxectivo de consolidar o evento e darlle o máximo auxe. Así mesmo, pediu comprensión aos veciños polas molestias que poidan ocasionar os labores de montaxe e desmontaxe que require esta feira, e agradeceu de antemán a súa colaboración.

A Consellería de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio analizará a capacidade para colaborar co Concello de Beariz, co fin de mellorar o funcionamento e estado do sistema hidráulico municipal.

Este compromiso foi avanzado pola conselleira de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio, Beatriz Mato, ao alcalde de Beariz, Manuel Prado López, co que mantivo unha reunión en Santiago.

Indicoulle que Augas de Galicia valorará as necesidades deste concello e analizará a posibilidade de establecer acordos de colaboración para mellorar as infraestruturas hidráulicas deste municipio.

O Concello de Avión organiza a novena edición da súa andaina e primeiro trail "Ruta do Faro", evento deportivo que se celebrará o domingo, 23 de xullo. A presentación desta proba deportiva tivo luga no Pazo Provincial, acto no que participou o vicepresidente da Deputación de Ourense, Rosendo Fernández; o alcalde de Avión, Antonio Montero; e o técnico deportivo do Concello de Avión, Darío Vázquez.

O vicepresidente da Deputación de Ourense destacou que o municipio de Avión "dedica cada edición a un atractivo turístico típico do seu territorio, unha maneira de poñer en valor a súa riqueza paisaxística a través do deporte".

Asemade, sinalou que a Deputación de Ourense colabora con este tipo de iniciativas que "aglutinan deporte, saúde e natureza, converténdose nunha boa oportunidade para dar a coñecer a nosa riqueza cultural, paisaxística e gastronómica", dixo Rosendo Fernández. Pola súa parte, Antonio Montero sinalou que esta actividade "fomenta o deporte e tamén da a coñecer o noso patrimonio cultural e etnográfico, centrada cada ano nun novo motivo foron a zona dos muíños, dos canastros, das igrexas, e agora nesta novena edición no Monte Faro".

Ademais, o alcalde de Avión asegurou que se trata de "dar a coñecer o noso municipio non só á xente de fóra del, senón tamén aos veciños de Avión". Nese mesmo senso, Darío Vázquez dixo que "grazas ás andainas coñecemos en profundidade o municipio".

O técnico deportivo de Avión detallou os aspectos técnicos das probas sendo para andaina tres rutas: unha curta de 7,5 quilómetros, unha media de 15 quilómetros e unha longa de 25 quilómetros. En canto ao trail hai dúas posibles modalidades de 25 e de 15 quilómetros. "Este ano, por primeira vez, organizamos un trail cronometrado para darlle un carácter competitivo a todos aqueles que queiran correr", explicou Darío Vázquez.

A saída da proba será para as andainas media e longa ás 8.30 horas, mentres que para andaina curta e as probas do trail ás 10.00 hora, "para que conflúan os que van a correr cos que van a andar", explicou Darío Vázquez, quen sinalou que "a participación solemos superala cada ano, polo que esperamos superar os 200 participantes do ano pasado".

Os interesados en participar poderán inscribirse, a través da web www.magmasports.es, ata o día 17 de xullo. O custe da inscrición da andaina é de 20 euros e do trail de 22 euros, ambas inclúen comida, avituallamentos, camiseta conmemorativa e sorteo de agasallos entre os asistentes.

A Fundación "Insua dos Poetas" ven de dar a coñecer os premios que concede con carácter anual, e que na súa edición de 2017 entregaránse no transcurso dun acto que terá lugar este próximo sábado dia 15 ás once e media da mañá, neste parque cultural sito na parroquia carballiñesa de Madarnás.

Entre os distinguidos cos premios "Insua dos Poetas" desta edición están o grupo de teatro carballiñés Tiruleque no apartado de "Iniciativa Cultural destacada" e a asociación "Centro Partido do Carballiño en Buenos Aires", na modalidade de emigración.

Os protagonistas da cantiga “Pulpeiriña do Arenteiro” díronse cita hoxe no salón de plenos do concello do Carballiño para presentar o CD que acaba de editar a alcaldía con este tema musical e outras quince cancións máis cedidas pola Real Banda de Gaitas da Deputación de Ourense.

O acto contou coa asistencia do alcalde, Francisco Fumega; do autor da letra da cantiga, o historiador carballiñés Felipe Senén; o autor da música, o director da Real Banda de Galitas da Deputación de Ourense, Xosé Luis Foxo; o director do Coral Polifónica do Casino do Carballiño, Jaime García Pichel; do concelleiro de Educación e Cultura, Diego Fernández; do concelleiro de Turismo, José Manuel Dacal; do portavoz do grupo municipal de AV-Son, Bernardo García; da concelleira e deputada provincial do PP, Teresa Cerdeira; así como directivos da Coral do Casino e representantes de diversas entidades musicais históricas do Carballiño, como Os Liborianos. Os portavoces do PP e BNG, Argimiro Marnotes e Francisco Ferreiro, respectivamente, disculparon a súa ausencia por motivos ineludibles de traballo.

Francisco Fumega agradeceu aos autores da cantiga, asi como aos intérpretes, a súa colaboración desinteresada para crear unha peza musical en honor da tradición pulpeira e da Festa do Pulpo do Carballiño. “Agora sí podemos dicir que a nosa romaría gastronómica por excelencia ten xa a súa propia cantiga”, dixo o alcalde. E engadiu que “é o resultado dun excelente traballo de Felipe Senén, de Xosé Luis Foxo e da Coral do Casino, que contén ademáis outras cancións cedidas pola Real Banda de Gaitas da Deputación de Ourense, e dous libriños: un con vellas fotografías de pulpeiras e outras máis recentes da Festa do Pulpo, realizadas por José Luis Diz, e un segundo libriño cun texto de Felipe Senén que é unha auténtica memoria histórica dos cantares das xentes do Carballiño”. Ao respecto, Fumega evocou o carballiñesismo de todos os protagonistas.

Felipe Senén apelou á tradición e ao carácter de encrucillada de camiños do Carballiño para situar esta composición como un cantar de arrieiro. “Un cantar feito co corazón, según dixo, e que Foxo acompañou cunha música acorde cos cantares antigos, como un rexer do ronco da gaita e da roda dun carro”. Así mesmo, lembrou ás familias de gran tradición pulpeira que levan o nome do Carballiño polo mundo adiante, como Aurora Baranda, e a célebres artistas, como Faustino Santalices que pasaba os veráns na vila, para rematar dicindo que estaba moi agradecido polo honor de colaborar nesta creación.

Xosé Lois Foxo tamén considerou un honor ter participado nesta iniciativa, da que dixo era como conxugar o amor á cultura musical e á gastronomía. E referiuse a Felipe Senén como un dos persoeiros máis coñecedores da nosa cultura, e asegurou que compuxo a cantiga como un canto sinxelo e popular, cunha parte de “ronda” e outra de muiñeira antiga, para cantar e para bailar.

Finalmente, Jaime García Pichel dixo que o papel da Coral do Casino fora dar un aire popular e cercano á cantiga para que se cante nas casas e nas festas, e que por eso se interpretou e se gravou cunha especie de diálogo entre un tenor e unha soprano para rematar con todas as voces cantando a coro.

Ao remate do acto os protagonistas e asistentes entonaron a cantiga co acompañamento á gaita de Xosé Luis Foxo. Esta gaita que tocou data de principios do século XIX e foi a mesma que tocou o seu fillo Marco Foxo durante a gravación da canción.

O CD da Pulpeiriña do Arenteiro, do que o concello do Carballiño editou 1.000 exemplares, serán distribuidos como un agasallo da alcaldía, e contén un total de 16 cancións tradicionais gravadas pola Real Banda de Gaitas de Ourense, xunto coa cantiga Pulpeiriña do Arenteiro, que abre o CD.

Asemade, contén dous libriños con fotografías dos anos 40 e 50 de pulpeiras e outras recentes das últimas Festas do Pulpo, ademáis dun libriño cun artículo de Felipe Senén sobre a memoria histórica dos cantares no Carballiño dende os anos 50 ata finais do século XX.