Un dos problemas ambientais primordiais ao que se enfronta a nosa sociedade na actualidade é a loita contra o cambio climático. Aínda que este preséntase como un fenómeno de dimensións globais que debe ser abordado no ámbito internacional, o feito é que a súa solución pasa, necesariamente, polo traballo conxunto de todos os sectores da sociedade, incluídos os diferentes niveis administrativos e, dentro destes, mención especial merece o labor dos concellos pola súa proximidade e relación directa cos cidadáns.

A Comisión Europea puxo en marcha en 2008 o Pacto dos Alcaldes (Covenant of Mayors), unha iniciativa aberta a todas as cidades e concellos en Europa co obxectivo de involucrar ás autoridades locais e aos cidadáns no desenvolvemento e a aplicación da política enerxética da Unión Europea. A partir do éxito do Pacto dos Alcaldes, en 2014 lanzouse a iniciativa Mayors´ Adapt, baseada no mesmo modelo de gestión pública, mediante a que se convidaba ás cidades para asumir compromisos políticos e tomar medidas para anticiparse para os efectos inevitables do cambio climático.

O 15 de outubro de 2015, a Comisión Europea lanzou o Pacto dos Alcaldes para o Clima e a Enerxía (Covenant of Mayors for Climate & Energy), o maior movemento mundial de autoridades para loitar contra o cambio climático, fusionando as iniciativas anteriores. Esta nova ferramenta pretende reunir aos alcaldes das cidades europeas nunha rede permanente de intercambio de información para a aplicación de boas prácticas: mellorar a eficiencia enerxética no ámbito urbano, conseguir unha redución das emisións de CO2 no ámbito territorial local e aumentar a resiliencia fronte ao cambio climático.

O Pacto dos Alcaldes para o Clima e a Enerxía consiste no compromiso dos concellos signatarios de facer propios os obxectivos da Unión Europea para o ano 2030 e reducir as emisións de CO2 no seu territorio en, polo menos, o 40% a través de medidas de eficiencia enerxética e dun maior uso de fontes de enerxía renovable, traballando á súa vez na implantación de medidas de adaptación ao cambio climático e aumento da resiliencia fronte a este, así como un aumento da cooperación coas autoridades locais e rexionais similares na Unión Europea e fóra dela para mellorar o acceso á enerxía segura, sostible e alcanzable.

Para alcanzar estes obxectivos, os concellos adheridos ao Pacto comprométense a redactar un Plan de Acción para o Clima e a Enerxía Sostible (PACES), nun prazo máximo de dous anos desde a data de adhesión que mostre a situación de partida fronte aos compromisos municipais fronte ao clima, recolla e programe as accións necesarias para o cumprimento dos obxectivos do Pacto e permita dar conta do cumprimento do Pacto á Oficina do Pacto das Alcaldías, a través da presentación de inventarios de seguimento cada dous anos, unha vez aprobado o PACES. O PACES inclúe un Inventario de Emisións de Referencia (IER) e unha avaliación de riscos e vulnerabilidades ante o cambio climático. Ademais, cada dous anos deberase presentar un informe de seguimento do PACES.
O Pacto, está coordinado en Galicia pola Xunta, a través da Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda que, segundo o establecido no Decreto 42/2019, do 28 de marzo, polo que se establece a súa estrutura orgánica, é o órgano da Administración da Comunidade Autónoma ao que corresponden, entre outras, as competencias e funcións en materia de ambiente, conforme ao establecido no Estatuto de autonomía para Galicia nos termos sinalados na Constitución española. E, segundo se sinala no citado decreto, será a Dirección Xeral de Calidade Ambiental e Cambio Climático a que exerza as competencias e funcións en materia de avaliación e control da incidencia que sobre o ambiente provoque a actividade humana.

O CASO SUPRAMUNICIPAL MASIDE - O CARBALLIÑO

Os Plenos dos Concellos do Carballiño e Maside aprobaron a súa adhesión ao Pacto de Alcaldes polo Clima e a Enerxía, asumindo así os compromisos da Unión Europea en materia de clima e enerxía para o ano 2030 e que formalizou co seu rexistro na web da Oficina do Pacto da Unión Europea (www.pactodelosalcaldes.eu).

Coa adhesión ao Pacto, ámbolos dous Concellos contribúen á consecución da Axenda 2030, un chamamento universal desenvolto polas Nacións Unidas para alcanzar un mundo máis xusto e sostible. Esta folla de roteiro concrétase en 17 Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS), e mediante esta iniciativa póñense en práctica de modo máis directo o ODS 13 (Acción polo Clima) e o ODS 17 (Alianzas para alcanzar os ODS).

Unha vez aprobada a adhesión ao Pacto, o día 12 de xuño de 2020, os concellos de Maside e do Carballiño asinaron un convenio, único no contexto autonómico, para formar unha agrupación de entidades locais co fin de colaborar na elaboración conxunta dos seus respectivos PACES que garante o cumprimento dos seus obxectivos no ano 2030.

Unha vez redactado, cada PACES foi aprobado polo respectivo Pleno da corporación municipal e correctamente rexistrado, telematicamente, no sitio web da Oficina do Pacto da Unión Europea, segundo os procedementos establecidos pola propia Oficina.

As dúas entidades responsables comprométense tamén á elaboración, cada dous anos, dun informe de seguimento (o denominado «informe de acción») sobre a implantación do PACES.

Está prevista unha presentación pública dos PACES á veciñanza e aos empresarios dos municipios que terá lugar previsiblemente no auditorio municipal Manuel María do Carballiño nunha data que está pendente da evolución da pandemia da COVID.

A modo de resumo, coa súa adhesión ao Pacto dos Alcaldes, os dous concellos integran a loita contra o cambio climático como unha das variables que deben ter presente nas súas políticas, tanto desde o punto de vista de redución de gases de efecto invernadoiro como da necesaria adaptación ás consecuencias derivadas do quecemento global que está a sufrir o noso planeta. A realización dun Plan de Acción polo Clima e a Enerxía Sostible (PACES) é un dos compromisos adquiridos polos concellos asinantes do citado Pacto. O PACES incluirá medidas para o freo do cambio climático, consistentes na redución de consumos enerxéticos e a substitución de enerxías fósiles por renovables, reducindo así a pegada de carbono de ámbolos dous municipios.

O concello do Irixo pasará este próximo venres dia 2 de Abril a nivel alto de restricións, con tan so 5 casos de coronavirus localizados no mesmo foco familiar. O novo nivel de restricións obrigará á hosteleria a atender so en terraza cun aforo do 50%, aínda que conserva a liberdade de movemento, non hai peche perimetral do concello neste nivel. 

Este mércores, dia 31 de Marzo o Sergas convoca un cribado selectivo a 500 persoas maiores de 18 anos residentes no concello do Irixo, están citadas entre as 15 e as 19 horas para acudir ao pavillón de deportes da localidade.

Maside, con tan so 4 contaxios activos, abandonará o venres o nivel alto de restricións e pasará o nivel máis baixo, o chamado medio-baixo. A hostelería poderá atender en interiores ao 50% e ao 75% en exteriores.

Sen cámbios no resto de municipios, O Carballiño continúa en nivel medio de restricións, con 18 contaxios activos, 3 máis que onte, e cunha incidencia acumulada a 14 dias que está nos 127 casos por cada 100.000 habitantes.

Boborás mantén 1 contaxio activo, tamén Leiro ten un caso activo, e os demáis concellos continúan libres de virus.

O delegado territorial da Xunta en Ourense, Gabriel Alén, acompañado da alcaldesa de Boborás, Patricia Torres, visitou o centro histórico de Pazos de Arenteiro. O representante do Goberno galego aproveitou o percorrido pola localidade para explicarlle a nova orde de axudas para a compra de vivendas nos dez concellos da provincia, case medio cento en Galicia, que teñen declarado un centro histórico e cuxas bases saíron publicadas no Diario Oficial de Galicia o pasado 15 de marzo.

O delegado territorial informoulle “que o pasado 16 de marzo abriuse o prazo para que as persoas interesadas poidan solicitar esta liña de axudas ata o vindeiro 1 de setembro”, e subliñoulle “que se trata da terceira convocatoria deste programa, que para 2021 contará cun orzamento de 600.000 euros, case seis veces máis que a dotación coa que saíu convocada o ano pasado”.

Deste xeito, os beneficiarios poderán optar a unha axuda de ata 15.000 euros para financiar a adquisición dunha vivenda xa construída (xa sexa nova, usada ou necesite de rehabilitación) localizada nun dos centros históricos existentes en Galicia. Na provincia, poderán acceder a este tipo de axudas os concellos de Allariz, Boborás, Celanova, O Barco de Valdeorras, Ourense, Ribadavia, San Cibrao das Viñas, Verín, Vilar de Santos e Xunqueira de Ambía.

A finalidade, salientou Gabriel Alén, é a de contribuír a fixar poboación de forma estable nestas zonas, lugares emblemáticos e cunha grande riqueza patrimonial e arquitectónica.

O Irixo é, cos datos deste lúns, concello candidato ao endurecemento de restricións, despois de varias semanas libres de virus, O Irixo suma hoxe outros dous contaxios activos, e contabiliza 5, o que o pon a un paso do endurecemento de restricións na próxima reunión do comité clínico.

O Carballiño incrementa en 2 os casos activos e alcanza os 15, e Maside mantén 4 persoas con infección activa, e Boborás 1. O resto de concellos siguen sen contaxios.

A Insua dos Poetas, no Carballiño, acolleu este pasado sábado a celebración do IX Día da Auga, da Árbore e da Poesía, que na presente edición converteuse na primeira homenaxe ourensá á poeta Xela Arias, protagonista do Día das Letras Galegas 2021. Poesía, danza e música mesturáronse nun acto que incluíu o descubrimento dunha escultura do artista ourensán Alberto Fernández, realizada en granito procedente das canteiras de Melón e que, dun xeito simbólico, interpreta a poesía de Arias.

No parque temático situado na localidade carballiñesa de Madarnás e xunto co vicepresidente da Deputación de Ourense, Rosendo Fernández, e o presidente da Fundación Insua dos Poetas, Luis González Tosar, tamén participaron neste acto o secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo, e o alcalde do Carballiño, Francisco Fumega, como representantes das entidades colaboradoras, ademais do presidente do Parlamento de Galicia, Miguel Santalices, a familia da homenaxeada e representantes do ámbito cultural ourensán, entre outros.

O acto, titulado "Xela Arias en liberdade: auga, árbores e palabras", comezou cun espectáculo de música, danza e poesía conducido pola escritora Yolanda Castaño, para a continuación descubrir a escultura que perpetúa as obras fundamentais de Xela Arias e que, ademais, se inspira nun dos seus versos: "unha árbore no canto dunha lúa preñada de soños".

Na quenda de intervencións, o vicepresidente da Deputación, Rosendo Fernández, agradeceu o esforzo realizado por Luis González Tosar "para que a Insua dos Poetas siga a ser un lugar de referencia cultural en Galicia, a pesar da complexa situación que vivimos". Fernández dirixiuse á familia da homenaxeada para subliñar que "grazas a iniciativas como esta, Xela Arias terá en Ourense un espazo permanente no que recordar o seu labor", felicitando tamén ao escultor Alberto Fernández "porque tamén coa súa obra pasa a formar parte do legado da Insua dos Poetas".

"Xela Arias marchou demasiado pronto –dixo Luis González Tosar en referencia á temperá morte da poetisa, aos 41 anos- pero aínda así converteuse nunha das voces más innovadoras e rupturistas da poesía contemporánea en lingua galega". Tosar tamén tivo palabras de agradecemento para o escultor Alberto Fernández, "que contribúe a dar forma ao verdadeiro espírito da Insua dos Poetas, un parque temático no que a literatura e as artes plásticas dialogan co medio ambiente".

"Un espazo de liberdade e recoñecemento que vai construíndo Luis Tosar co seu esforzo", dixo Francisco Fumega, mentres Anxo Lorenzo subliñou que esta era "unha oportunidade para redescubrir a unha persoa que forma parte do universo literario e creativo de Galicia". Miguel Santalices, que agradeceu á invitación ao Parlamento, definiu a Xela Arias como "unha muller cun firme compromiso coa lingua galega", pechando as intervencións o fillo da poeta, Darío Xil, que no nome da familia agradeceu esta primeira homenaxe.

Os actos desenvolvidos na Insua dos Poetas coinciden, como vén sendo xa tradicional, coa Semana Escolar da Árbore e da Auga, organizada pola Deputación de Ourense, e que na súa sétima edición celebrouse entre os días 22 e 26 do presente mes, con motivo dos días mundiais da árbore e da auga dos pasados 21 e 22 de marzo, respectivamente, ademais de coincidir co inicio da primavera e o Día Mundial da Poesía, o pasado domingo.

Pleno de negativos, ningunha das 667 persoas que participaron no cribado realizado polo Sergas este pasado sábado no polideportivo Paco Chao do Carballiño deu positivo na PCR.

A este cribado estaban citadas 1000 persoas entre os 18 e os 55 anos. Nos dous cribados realizados anteriormente, a finais de xaneiro e principios de febreiro, e nos que participaran algo maís de 2.500 persoas detectáranse 17 casos asintomáticos