O Voceiro do Grupo Municipal Socialista do Concello do Irixo, Iago Fariñas Valiña, presentou as pasadas semanas unha moción para ser debatida no pleno instando ao Concello Á ADQUISICIÓN PARA A SÚA CONSERVACIÓN E POSTA EN VALOR DAS CASAS REITORAIS ABANDONADAS NO CONCELLO DO IRIXO.

O concello do Irixo, do que forman parte doce parroquias, ten a meirande parte das súas casas reitorais en auténtica ruína como a de San Cosme ou a de Reádegos , Froufe ou Espiñeira; ou en semi-ruína, como a de Dadín, Cangues ou Corneda, esta última dun gran valor artístico e arquitectónico e en continua espoliación. Xa no ano 2002 o concello anunciou publicamente a adquisición da casa reitoral de San Cosme para turismo Rural e así fora reflectido nos medios de comunicación, pero pasados, máis, de 14 anos nada se sabe da compra de ningunha destas casas reitorais que forman parte do noso rico patrimonio, aínda que non sexan propiedade deste Concello.

O Grupo Municipal Socialista, indica que estas accións se poden realizar sen prexuízo de incluír outras casas reitorais, edificacións ou terreos que puideran quedar en desuso como a do Campo, ou en estado de abandono progresivo, pero actualmente de forma mais urxente centrándose claramente na Parroquia de Cangues (Santo Estevo), Parroquia de A Cidá (Santa Mariña), Parroquia de Corneda (Santiago), Parroquia de Dadín (San Pedro), Parroquia de Espiñeira (San Pedro), Parroquia de Froufe (San Xoan), Parroquia de Reádegos (Santa Baia) e Parroquia de San Cosmede de Cusanca (San Cosmede) As casas reitorais do Concello do Irixo, conforman, en gran parte, un conxunto artístico e arquitectónico que merece, sen lugar a dúbidas, a pena ser conservado e posto en valor e uso con múltiples posibilidades.

Debido ao estado destas propiedades, e a que a Igrexa hai xa uns anos que decidiu vender algunhas propiedades en desuso e especialmente as que están en estado ruinoso ou practicamente, como é o caso das anteriores sinaladas, sería moi asumible negociar coas autoridades eclesiásticas para que o Concello do Irixo adquirise a titularidade de todas estas antigas casas reitorais para recuperalas e poñelas en valor. Todas estas casas, algunhas situadas estratexicamente e outras con enormes posibilidades segundo o caso, poderían, despois dun laborioso proceso de restauración, non so albergar espléndidas vivendas de turismo rural ou albergues, que darían un pulo importante ó concello no ámbito laboral e turístico; senón tamén poderían ser convertidas en centros culturais, dotacionais ou municipais que darían servizo social para todos os veciños e veciñas do Irixo.

Xa que logo, poderían ser puntos de ocio e reunión dos veciños de cada unha das parroquias. É, ademais, unha obriga moral non deixar que se perda o patrimonio deste concello, senón arranxalo, conservalo e destinalo para uso e desfrute dos veciños ou dotar, nesas instalacións, outros servizos a este concello, porque non esquezamos que o patrimonio do concello é dos veciños e veciñas de todas as parroquias. Debido ao seu estado de deterioro á inversión inicial non debería ser moi elevada e perfectamente asumible por este concello, sempre e cando se axuste o seu presuposto, dotando unha partida orzamentaria, ou chegado o caso, unha modificación de crédito para acometer a compra despois dunha negociación coas autoridades eclesiásticas.

A rehabilitación de todas estas propiedades, que se iría prolongando no tempo, podería contar con diversas subvencións de distintas administracións e mesmo poderían dar lugar á creación dun obradoiro de emprego, xerado polo propio concello ou en colaboración con outros concellos veciños, o que xeraría traballo e riqueza no concello.

Os socialistas, queren destacar que a negociación para a adquisición destas casas reitorais coas autoridades eclesiásticas, debería incluír espazos ou metros de terreos da Igrexa que sexan necesarios para mellorar as comunicacións ou as infraestruturas do concello. Sirva como exemplo, que coa cesión duns dous ou tres metros na fachada do destro da parroquia do Campo se podería acometer o ancheamento e a urbanización do entorno con beirarrúas, que mellorarían considerablemente o entorno e garantirían a seguridade dos peóns que actualmente circulan pola estrada para desprazarse á igrexa; ao non dispoñer, no entorno da parroquia, de accesos axeitados.

O Grupo Municipal Socialista do Concello do Irixo, presentou, hai semanas, para a súa consideración e dada a importancia da conservación e posta en valor deste patrimonio existente no concello, que ademais serviría conxuntamente con outras accións para dinamizar o turismo e a economía do concello, unha moción instado ó Pleno municipal á adopción do seguinte ACORDO: “Que o Concello do Irixo negocie coas autoridades eclesiásticas, sexa o Bispado ou quen ostente a representatividade deste para tales cuestións, a adquisición na fórmula máis vantaxosa, preferiblemente a compra, das casas reitorais existentes no Concello, deshabitadas e en estado de abandono para rehabilitalas coa solicitude das axudas das distintas administracións autonómicas, estatais ou europeas, aproveitando a rehabilitación das mesmas para a creación dun Obradoiro que xere emprego e dinamice a economía do municipio e finalmente destinalas a vivendas de turismo rural, albergues, centros culturais, dotacionais ou municipais, etc. para todos os veciños e veciñas de O Irixo.”

O Concello do Carballiño e Sustinea, entidade sen ánimo de lucro de ámbito galego, comezan hoxe unha nova andaina conxunta. O concelleiro de Cultura, Diego Fernández, pon en valor este convenio de colaboración a través do que se impulsarán no municipio novos proxectos dinamizadores da vida cultural e social.

“Agradecemos moito que unha entidade como Sustinea escolla O Carballiño para realizar proxectos, para nós é un auténtico orgullo”, asegurou esta mañá, na presentación do programa “Galicia con alma”. Paulo Vázquez, coordinador de Sustinea, animou á mocidade do Carballiño a sumarse a esta iniciativa, financiada pola Xunta con fondos europeos.

O programa consiste na formación no estranxeiro de seis mozos e mozas desempregadas e beneficiarias de Garantía Xuvenil. “Sustinea promove prácticas laborais non remuneradas durante dous meses na cidade de Cork, Irlanda, e en Lisboa, Portugal. Encargámonos de buscar empresas adecuadas aos perfís, e facemos unha formación previa e un acompañamento de busca de emprego á volta”, apuntou Vázquez. Neste caso, a colaboración co Concello do Carballiño permitirá dar a coñecer este programa entre a mocidade do municipio.

A inscrición realízase a través das redes sociais de Sustinea, e o período para facelo remata o 31 de xullo. Os gastos da viaxe, a busca de aloxamento e os gastos de luz, auga e aluguer están cubertos. A persoa beneficiaria percibirá 500 euros ao mes. O programa levarase a cabo de setembro a novembro deste mesmo ano.

Diego Fernández convidou á mocidade do Carballiño a non perder a ocasión de formarse e vivir no estranxeiro: “Que a xente poida ir facer prácticas a espazos como Irlanda ou Portugal e enriquecerse do uso de linguas estranxeiras aporta ferramentas moi útiles para o eido profesional.

O Concello de Carballedo está situado entre a serra do Faro e o encoro dos Peares, entre a montaña e a Ribeira Sacra, no suroeste da provincia de Lugo, e ten a súa capitalidade municipal na Barrela.

Mantén unha gran interrelación económica e social coa comarca do Carballiño, trátase dun municipio no que se sitúa un dos primeiros testemuños  do cristianismo en Galicia, xa que nunha pequena igrexa na parroquia de Temes  foi localizado un sarcófago tardorromano  datado no século IV.

As pegadas da idade media tamén deixaron a súa impronta, por exemplo, na igrexas románicas de San Estevo de Chouzán e San Xoán da Cova. Ademáis, Carballedo destaca pola súa gran riqueza natural e paisaxística.

Escoita aquí o programa especial de verán de COPE O Carballiño dedicado ao concello de Carballedo:

O Concello do Carballiño participa este sábado na XVII Festa da Palabra da Insua dos Poetas, que nesta edición rende homenaxe ao legado cultural, político e literario de Alfonso R. Castelao (1886-1950), no 75 aniversario do seu pasamento.

O evento, impulsado pola Fundación Insua dos Poetas, converte cada verán A Esgueva (Madarnás) na capital da exaltación da cultura e lingua galegas.

“A xornada conta con moitas actividades, incluíndo a entrega dos galardóns que entregamos cada ano”, apuntou esta mañá Luis González Tosar, presidente da Fundación Insua dos Poetas, na presentación da Festa da Palabra no salón de plenos do Carballiño.

José Castro, alcalde en funcións, e Diego Fernández, concelleiro de Cultura e representante do Concello na Fundación, puxeron en valor a importancia da Festa da Palabra, así como da propia Insua dos Poetas, na conservación e divulgación da cultura galega. Nesa liña, convidaron á poboación a participar na xornada para coñecer o parque escultórico máis especial de toda Galicia.

A XVII Festa da Palabra arranca ás 11,30 horas, contará coas actuacións dos gaiteiros da Coral De Ruada e do Grupo Tres Pesos e finalizará cun xantar popular.

A porta de Castelao

Como cada ano, no transcurso da celebración descubrirase a nova instalación escultórica da Insua, neste caso realizada polo escultor ourensán Antón Pulido en homenaxe a Castelao. “Eu creo que esta peza vai ser moi significativa e distinta, non é que Castelao non teña imaxes icónicas ao longo de Galicia e Arxentina, pero son representacións realistas a maior parte dela, e o esforzo e o traballo de Antón Pulido deron como resultado outro tipo de imaxe”, explicou González Tosar.

O propio autor deu conta do proceso creativo, no que traballou conxuntamente coa Fundación Insua dos Poetas para lograr esa representación especial da figura do escritor e político galego. “Para nós, este monumento é unha metáfora da busca da identidade, da cultura ou da memoria de Galicia coa figura de Castelao como guía ou como a personificación desa meta. É unha invitación a un encontro significativo cunha parte fundamental do ser galego”, detallou Pulido.

O sábado realizarase o desvelamento da escultura por parte de autoridades políticas, dos membros da Fundación da Insua dos Poetas e do propio Pulido.

Sete galardóns

Luis González Tosar adiantou esta mañá os nomes dos sete galardoados na XVII Festa da Palabra, quenes recibirán unha escultura honorífica realizada polo escultor ourensán Acisclo Manzano. O novelista César Lorenzo recibirá o premio literario; a xornalista María Xosé Porteiro o premio lingua galega nos medios de comunicación; a Editorial Galaxia o galardón á defensa e impulso da cultura propia; o Cineclube Padre Feijóo recibirá o premio ao audiovisual en galego; a Irmandade da Sanidade Galega recollerá o galardón como colectivo destacado polo esforzo de galeguización; o CEIP Curros Enríquez de Celanova recibirá o premio protección da natureza, e Ramón Aguiño recollerá o galardón á cultura na emigración.

“Castelao escritor”

Os asistentes á XVII Festa da Palabra tamén poderán adquirir o libro “Castelao escritor”, recentemente publicado pola Editorial Galaxia con textos de Eduardo Blanco Amor editados por Luis González Tosar e Alexandre G. Corbillón. Trátase dun volume que recolle ensaios e análises que exploran a obra de Castelao e o seu papel como defensor do Estatuto de Autonomía de Galicia, como caricaturista crítico ou como autor de textos sobre a emigración e o exilio.

A deste ano 2025 é a terceira entrega desta publicación, detrás da mesma e como coordenador está o profesor e veciño de Feás, José Ramón Cerdeira.

Escoita aquí a súa entrevista en COPE O Carballiño: