A Consellería de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio colaborará co concello de Leiro para acondicionar a rúa Padre Eiján.

En concreto, o Goberno galego achegará preto de 200.000 euros para financiar esta actuación, que se inscribe no Plan hurbe. Así se recolle no convenio asinado hoxe entre a titular deste departamento autonómico, Beatriz Mato, e o alcalde da localidade, Francisco José Fernández.

Esta iniciativa vai permitir realizar “unha mellora efectiva dun espazo importante para a vida cotiá” dos veciños e veciñas de Leiro, explicou Mato. A rúa Padre Eiján está situada no corazón do núcleo urbano do concello, e une a rúa Gabino Bugallal –a principal vía da localidade- co paseo fluvial do río Avia. A principal actuación que se vai realizar ao abeiro do convenio será a mellora dos accesos á rúa, tanto peonís como rodados.

Para conseguilo, as obras contemplan a execución dun novo pavimento mellorado (de formigón acabado a cepillo e lousado de granito moreno); a ampliación e mellora do alumeado actual; e a renovación das infraestruturas básicas, separando as redes de saneamento e pluviais.

“En definitiva”, concluíu Mato, “o convenio que hoxe asinamos vai contribuír á rexeneración urbanística dun importante espazo público do concello e, polo tanto, vai contribuír directamente á calidade de vida dos veciños e veciñas”. Trátase da segunda actuación que se executa en Leiro ao abeiro do plan hurbe. En 2010 levouse a cabo o acondicionamento de dous tramos nas rúas Prado e Emilio Hermida, cun orzamento de preto de 45.000 euros. Deste xeito, o investimento do plan hurbe no concello ascende en total a case 250.000 euros.

Con todo, Mato precisou que esta non é a única colaboración prevista co concello. O departamento tamén vai destinar, a través de Augas de Galicia, un total de 20.000 euros para financiar a redacción do proxecto de construción dunha nova pasarela sobre o río Avia. Esta nova pasarela vai permitir volver conectar os 6 quilómetros de paseo polas ribeiras deste río.

O X Congreso do Centro de Estudios Chamoso Lamas reunirá a un grupo importante de investigadores que presentarán máis de medio centro de ponencias e comunicacións sobre distintas materias da comarca.

Entre os traballos inéditos que se darán a coñecer figuran ponencias sobre a mineiría do estaño e do wolfram, así como da aurífera na época romana, que foron moi relevantes na comarca do Carballiño.

E destacan, tamén, outros traballos sobre o patrimonio das árbores senlleiras, e as memorias da limpeza de Castro Cavadoso e do castro de Cameixa, que se vai a reescavar dentro de pouco, tras máis de 70 anos de que o fixeran Xocas e Florentino López Cuevillas.

O Congreso, que leva por título: O HOME E O MEDIO. OS ESTUDOS COMARCAIS COMO BASE DA INVESTIGACIÓN, celebrarase por primeira vez na sede do centro de estudios en Cabanelas, na Casa de Bexanca, do 14 ao 16 do próximo mes de maio.

Miguel García, secretario do centro de estudios, asegurou, durante a presentación do programa, que se trata dun hito histórico, pois probablemente ningunha outra comarca de Galicia teña tantos traballos publicados como a do Carballiño.

No mesmo sentido se pronunciou o presidente desta entidade, Xosé Luis Sobrado, quen destacou a herencia investigdora do centro de estudios tras máis de 300 traballos publicados nas máis diversas materias.

Segundo Sobrado, este congreso, que ten carácter bianual, é o único que sobreviviu no tempo e, tras vinte anos, amosa unha fortaleza extraordinaria, como o demostra e número de ponencia e comunicacións presentadas, que vai “in crecendo” cada ano.

Finalmente, Jorge Lamas, responsable da área de prehistoria, historia antiga e arqueoloxía, asegurou que se había vinte anos a comarca do Carballiño non era relevante nestas materias, hoxe é unha das comarcas máis importantes de Galicia tanto polo seu patrimonio como pola investigación realizada.

Este congreso conta coa colaboración da Universidade de Vigo e vaise presentar por primeira vez ante o profesorado de ESO e bacharelato dos centros educativos da comarca. De feito, o centro de estudios ultima a concesión de diplomas de 28 horas pola consellería de Educación ao profesorado que acuda ao congreso, e outro diploma de 30 horas pola Universidade de Vigo para os alumnos inscritos.

Na páxina web do centro de estudios figuran todos os requisitos para poder matricularse neste congreso, así como o programa previsto.

Xosé Luis Sobrado fixo un chamamento esta mañá aos estudantes e a todos os carballiñeses en xeral para que se matriculen neste congreso e asistan ás ponencias, así como aos actos lúdicos programados.

O poeta Manuel María, autor do libro Cantigueiro de Orcellón e a quen se lle dedica este ano o Día das Letras Galegas, será nomeado Fillo Adoptivo da vila do Carballiño, a título póstumo, a proposta dos catro grupos que conforman a corporación municipal do Carballiño.

Este acordo, tomado conxuntamente polos portavoces do PP, Argimiro Marnotes, do BNG, Francisco Ferreiro, de AV-SON, Bernardo García, e do propio alcalde, foi anunciado por Francisco Fumega no acto que se desenvolveu esta tarde na Casa da Cultura para presentar a reedición do Cantigueiro de Orcellón, que financiou o concello do Carballiño en colaboración coa Fundación Manuel María.

“É unha distinción que tomamos en recoñecemento e gratitude á persoa que que soubo plasmar coma ninguén, en sinxelos e fermosos poemas, o sentir dun pobo, nado da feira e caracterizado pola fonda pegada dos arrieiros, dos tratantes e dos emigrantes, que son parte esencial da nosa historia”, segundo dixo o alcalde. “Os carballiñeses sentímonos honrados e orgullosos do agarimo de Manuel María hacia O Carballiño e a comarca, e de poñerlle voz poética a moitos dos lugares máis senlleiros da vila, aos persoeiros e aos oficios tradicionais, e creo que é a mellor forma de rendirlle tributo”, manifestou Fumega.

No acto, ao que asistiron os portavoces, concelleiros e concelleiras dos grupos municipais, así como representantes dos colectivos culturáis e veciñais, e amigos persoais de Manuel María, como Xan Alfonso García e César Varela, Felipe Senén, autor dos debuxos do Cantigueiro de Orcellón, agradeceu en nome da viúva de Manuel María, Saleta Goy, que finalmente non puido acudir ao acto, a distinción anunciada polo alcalde.

Felipe Senén disculpou a súa ausencia por motivos ineludibles de última hora, concernentes á presidencia do padroado da Fundación Manuel María, que ocupa dona Saleta Goy. Disertou sobre o significado do Cantigueiro de Orcellón e a fonda relación do autor co Carballiño e as terras do antigo Orcellón. E o fixo acompañando as súas verbas coa proxección de fotografías, moitas delas inéditas, de Manuel María.

O concello editou 1.000 exemplares do Cantigueiro de Orcellón, que se distribuirán, sobre todo, entre os centros educativos e bibliotecas, co obxecto de que poidan dispor del os alumnos e alumnas, así como entre todas aquelas persoas, entidades e asociacións que teñan interese. É unha edición moi coidada e correxida, cunha nova cor da portada e contraportada, e con novos debuxos que non ían na edición orixinal de 1984.

Piden que o auditorio leve o nome de Manuel Maria

As asociacións Avantar, Andasoa e Cine-Club presentaron un escrito no rexistro municipal do concello do Carballiño no que piden que o auditorio municipal leve o nome do autor do Cantigueiro de Orcellón, ao considerar que "Manuel María elevou á literatura galega o nome do Carballiño".

Según os datos que se desprenden do informe pulicado polo INE, procedentes do padrón municipal de de 2015 -13.999 habitantes-, o 42.14% dos habitantes empadronados no concello do Carballiño son naturais do propio municipio, nacidos no Carballiño, mentres que 57,86% da poboación actualmente empadronada no municipio procede de fora do Carballiño.

Desta maneira, concluimos que 5.899 habitantes do municipio carballiñés son naturais do mesmo, fronte a 8.100 habitantes que chegaron a O Carballiño nacidos fora do municipio.

Entre os non nacidos, o 43,00% chegaron a O Carballiño dende diversas localidades de España, o 31.92% dende outros municipios da provincia de Ourense, o 6.73% dende as outras 3 provincias galegas, o 4,34% dende outras comunidades autónomas, e o 14,87% dende outros paises, fora de España.

Según os datos aportados polo Instituto Nacional de Estadística, un total de 2.081 habitantes empadronados no concello do Carballiño naceron noutros países, 1358 en América e 677 en Europa. No continente africano, 26 habitantes, 14 en Asia e 6 en Oceania.

A concellería de Educación e Cultura ten programadas para os meses de abril e maio dezaoito actividades dirixidas a conmemorar as Letras Galegas e ao poeta Manuel María, a quen se lle dedica este ano o Día das Letras Galegas.

Lecturas de poemas, un concerto, un musical infantil, un mural, teatro, cine, marcapáxinas, unha exposición, un recorrido polo roteiro das cantigas de Manuel María e, sobre todo, a reedición do Cantigueiro de Orcellón completan esta programación extraordinaria que se desenvolverá ata finais do mes de maio no Carballiño.

O concelleiro de Educación e Cultura, Diego Fernández, destacou durante a presentación deste programa, o esforzo realizado para ofrecer un amplo abano de posibilidades co que lembrar a figura e a obra de Manuel María, especialmente, a vencellada co Carballiño, así como para ensalzar ao noso idioma e á cultura galega.

De feito, máis da metade destes actos teñen como protagonista ao poeta da Terra Chá, autor do Cantigueiro de Orcellón, cuxa reedición, encargada polo concello, será presentada este venres, 15 de abril, na Casa da Cultura, nun acto que estará presidido polo alcalde, Francisco Fumega; Felipe Senén, autor dos debuxos do libro e amigo persoal de Manuel María, así como pola viúva do poeta, Saleta Goy. Neste acto, que comezará ás 20,30 h., proxectaranse imaxes inéditas de Manuel María e, ao remate, o grupo “Anda Soa” interpretará un dos seus poemas.

É un dos actos destacados da celebración das Letras Galegas, que terá continuidade cunha audición de poemas o Día Internacional do Libro, o 23 de abril. Cun concerto de Magín e Uxía: Canta o cuco, o 1 de maio; coa pintura dun mural nunha parede céntrica da vila, o 7 de maio; coa reposición das placas do roteiro do Cantigueiro; coa edición dun marcapáxinas, o 13 de maio, e, finalmente, co recorrido polo roteiro o día 17 de maio.

Esta programación compleméntase con outras actividades que están desenvolvendo entidades como a Agrupación Cultural Avantar, o Casino do Carballiño e Turuleque Teatro, entre outras, tamén para conmemorar a Manuel María e ao Cantigueiro de Orcellón, e que contan coa colaboración do concello.

Asemade, o idioma e a cultura galega serán tamén protagonistas do resto da programaciópn prevista para abril e maio, con catro proxeccións de cine, un monólogo, un musical infantil, e dúas representacións de teatro, entre elas, a obra máis galardoada nos recentes Premios María Casares, O Principio de Arquímedes, do teatro do Atlántico.